Định nghĩa giao dịch theo phạm vi
Giao dịch theo phạm vi (range trading) là một chiến lược phổ biến trong thị trường đi ngang, khi giá dao động trong một vùng cố định giữa hỗ trợ và kháng cự. Nhà giao dịch sẽ tìm kiếm cơ hội mua ở vùng hỗ trợ (đáy của phạm vi) và bán ở vùng kháng cự (đỉnh của phạm vi). Giá không có xu hướng rõ ràng mà liên tục chuyển động trong khoảng này, tạo ra các sóng lặp đi lặp lại – đó chính là phạm vi giao dịch.
Mặc dù đa phần các trader nhỏ lẻ ưa chuộng giao dịch theo xu hướng, nhưng chiến lược này không dành cho tất cả. Lựa chọn phương pháp giao dịch nên dựa vào thói quen sinh hoạt, tính cách cá nhân và khả năng chấp nhận rủi ro. Nếu bạn là người không thích giữ lệnh quá lâu hoặc muốn giao dịch linh hoạt trong ngày, giao dịch theo phạm vi là một lựa chọn rất đáng thử.
Trong bài viết này, mình sẽ giúp bạn hiểu cách xác định phạm vi giá, xây dựng chiến lược giao dịch hiệu quả, và một vài mẹo để giao dịch theo phạm vi thông minh hơn.
Phân biệt phạm vi với xu hướng
Trên biểu đồ, thị trường thường tồn tại dưới hai trạng thái: có xu hướng hoặc đi ngang. Trong giai đoạn đi ngang, giá di chuyển như những con sóng Sin, lặp đi lặp lại giữa vùng hỗ trợ và kháng cự. Đây chính là lúc lý tưởng để áp dụng chiến lược range trading.
Để xác định phạm vi trên biểu đồ nến, bạn cần đánh dấu rõ vùng kháng cự phía trên và vùng hỗ trợ phía dưới. Vùng hỗ trợ được xác định bằng cách nối ít nhất hai đáy giá, trong khi vùng kháng cự được vẽ từ hai đỉnh giá gần nhau.
Cách vẽ vùng hỗ trợ và kháng cự trong phạm vi
Việc vẽ chính xác hai vùng này là yếu tố cốt lõi trong giao dịch theo phạm vi, vì nó quyết định điểm vào lệnh và điểm chốt lời. Khi vẽ vùng, bạn có thể sử dụng giá cao hoặc thấp của bóng nến kết hợp với giá đóng cửa. Không có quy tắc cứng nhắc, nhưng cách phổ biến là dùng cả bóng nến và thân nến để có vùng giá linh hoạt và chính xác hơn.
Xác định phạm vi bằng chỉ báo kỹ thuật
Ngoài phân tích hành động giá, bạn cũng có thể sử dụng các chỉ báo kỹ thuật để xác định thị trường đang trong trạng thái dao động. Đây là cách khá phù hợp với người mới, trước khi bạn thành thạo phân tích hành động giá.
Một số chỉ báo hữu ích gồm:
Bollinger Bands: Đây là công cụ gồm dải trên và dải dưới. Khi hai dải này chạy gần như song song và nằm ngang, đó là dấu hiệu thị trường đang dao động. Dải trên đóng vai trò kháng cự và dải dưới là vùng hỗ trợ tiềm năng.
Đường trung bình động (Moving Average): Khi đường MA trở nên phẳng và không có độ dốc rõ ràng, thị trường đang trong trạng thái sideway. Tuy vẫn tạo ra các sóng nhỏ, nhưng xu hướng chung là không rõ ràng – phù hợp để giao dịch trong phạm vi.
Mẹo giao dịch theo phạm vi hiệu quả
Trước khi quyết định vào lệnh, hãy đánh giá kỹ môi trường thị trường. Nếu thị trường đang có xu hướng mạnh hoặc dao động quá lớn (volatility cao), thì tốt nhất nên tránh áp dụng chiến lược theo phạm vi.
Chọn đúng phiên giao dịch cũng rất quan trọng. Phạm vi giá thường hình thành trong phiên châu Á – khi thanh khoản thấp và thị trường yên ắng. Vì vậy, đây là thời điểm lý tưởng để áp dụng chiến lược này. Nếu bạn giao dịch trong khung thời gian cao hơn (H4 hoặc Daily), phiên giao dịch không quá quan trọng, nhưng bạn vẫn nên kết hợp cùng các vùng hỗ trợ – kháng cự rõ ràng.
Mô hình nến và các chỉ báo dao động
Trong giao dịch theo phạm vi, mô hình nến là công cụ cực kỳ quan trọng để xác định điểm vào lệnh. Ví dụ, nếu muốn mua ở vùng hỗ trợ, hãy tìm kiếm nến pin bar tăng giá hoặc nến engulfing tăng tại đó. Ngược lại, khi giá tiến lên vùng kháng cự, mô hình nến giảm giá sẽ là tín hiệu bán tốt.
Ngoài ra, bạn nên kết hợp thêm các chỉ báo dao động như RSI để xác định vùng quá mua hoặc quá bán. Chỉ báo RSI hoạt động rất hiệu quả trong thị trường đi ngang, giúp bạn xác nhận lại tín hiệu từ mô hình nến trước khi vào lệnh. Ví dụ, nếu RSI nằm dưới mức 30 tại vùng hỗ trợ, đó là tín hiệu mua tiềm năng.
Hướng dẫn chiến lược giao dịch theo phạm vi
Một chiến lược hiệu quả là kết hợp mô hình nến và chỉ báo RSI để tăng xác suất thắng.
Điều kiện mở lệnh mua: Khi giá tiếp cận vùng hỗ trợ, đợi nến tăng giá xuất hiện như pin bar hoặc engulfing. Sau đó kiểm tra xem RSI có đang nằm trong vùng quá bán hay không. Nếu có, vào lệnh mua, đặt dừng lỗ dưới đáy nến và chốt lời gần vùng kháng cự.
Điều kiện mở lệnh bán: Khi giá chạm vùng kháng cự, chờ mô hình nến giảm giá hình thành cùng với tín hiệu RSI nằm trong vùng quá mua. Nếu hội đủ điều kiện, vào lệnh bán và đặt dừng lỗ trên đỉnh gần nhất, chốt lời ở vùng hỗ trợ.
Kết luận
Giao dịch theo phạm vi là chiến lược đơn giản nhưng hiệu quả nếu bạn áp dụng đúng cách. Điểm mạnh của phương pháp này là dễ quản lý rủi ro với các điểm dừng lỗ và chốt lời rõ ràng. Tuy nhiên, bạn cần luyện tập thường xuyên để vẽ vùng chuẩn, tránh vào lệnh khi thị trường đang có xu hướng mạnh.
Hãy thử backtest chiến lược này trong quá khứ và điều chỉnh dần dần để phù hợp với phong cách giao dịch cá nhân. Khi đã quen tay, bạn sẽ thấy đây là một cách tuyệt vời để kiếm lợi nhuận ổn định mà không cần căng thẳng chạy theo sóng lớn.
