Tương Quan Trong Forex Là Gì? – Hướng Dẫn Dành Cho Trader

Tại sao cùng lúc 2 lệnh cùng thắng… hoặc cùng cháy?

Bạn đã bao giờ vào lệnh mua EURUSD và mua GBPUSD cùng lúc, rồi thấy cả hai cùng thắng lớn hoặc cùng thua lỗ nặng? Nếu có, thì bạn vừa trải nghiệm tác động của sự tương quan giữa các cặp tiền tệ trong thị trường Forex. Tương quan không chỉ đơn thuần là một khái niệm lý thuyết, mà nó ảnh hưởng trực tiếp đến cách các cặp tiền di chuyển cùng nhau hoặc ngược nhau. Hiểu rõ mối tương quan này sẽ giúp bạn giao dịch hiệu quả hơn, giảm rủi ro không đáng có và tận dụng được sự đồng thuận của thị trường.

Tương quan trong Forex là gì?

Tương quan trong Forex là mối quan hệ giữa hai cặp tiền tệ, mô tả cách mà chúng di chuyển liên quan đến nhau. Khi hai cặp tiền có xu hướng di chuyển cùng chiều, người ta gọi đó là tương quan dương. Ngược lại, nếu một cặp tăng trong khi cặp kia giảm, thì đó là tương quan âm. Mối tương quan này thường được biểu thị bằng hệ số tương quan, dao động trong khoảng từ -1 đến +1. Giá trị +1 thể hiện mối tương quan cùng chiều tuyệt đối, nghĩa là hai cặp di chuyển gần như giống hệt nhau. Giá trị -1 biểu thị tương quan ngược chiều hoàn hảo, còn giá trị gần 0 cho thấy hai cặp tiền gần như không liên quan đến nhau.

Ví dụ các cặp tiền có tương quan mạnh

Một số cặp tiền có mối tương quan rất rõ ràng và dễ nhận thấy. Chẳng hạn, EUR/USD và GBP/USD thường di chuyển cùng chiều do cả hai đều có USD là đồng tiền định giá và đều phản ánh sức mạnh của đồng đô la Mỹ. Cặp AUD/USD và NZD/USD cũng thường song hành vì nền kinh tế Úc và New Zealand có nhiều điểm tương đồng. Ngược lại, EUR/USD và USD/CHF có mối tương quan âm mạnh, nghĩa là khi EUR/USD tăng thì USD/CHF thường giảm và ngược lại. Một ví dụ khác là GBP/USD và USD/JPY cũng có thể có tương quan âm trong những giai đoạn nhất định, do vị trí khác nhau của đồng USD trong từng cặp tiền.

Tại sao trader nên quan tâm đến tương quan?

Hiểu về tương quan giúp trader đưa ra quyết định giao dịch thông minh hơn. Thứ nhất, nó giúp bạn tránh việc vào các lệnh có cùng rủi ro mà tưởng như đang giao dịch đa dạng. Ví dụ, nếu bạn cùng lúc mua EUR/USD và GBP/USD mà không biết hai cặp này có tương quan dương cao, thì bạn đang nhân đôi rủi ro, vì nếu USD tăng, cả hai lệnh có thể cùng lỗ. Thứ hai, bạn có thể dùng tương quan để xác nhận tín hiệu: nếu cả hai cặp có tương quan mạnh đều cho tín hiệu giống nhau, thì khả năng xu hướng đó chính xác cao hơn. Thứ ba, tương quan âm có thể được sử dụng để hedge – nghĩa là bảo vệ vị thế chính bằng cách mở lệnh đối nghịch trên cặp tương quan ngược. Cuối cùng, việc hiểu mối tương quan giúp bạn tối ưu quản lý vốn, tránh vào quá nhiều lệnh cùng hướng một cách không cần thiết.

Cách kiểm tra hệ số tương quan giữa các cặp tiền

Các bạn có thể xem bản đồ này ở Metaf.net 

Có hai cách phổ biến để xác định tương quan giữa các cặp tiền tệ. Cách đầu tiên là sử dụng các công cụ trực tuyến như Myfxbook, Investing hoặc Mataf. Các trang web này thường cung cấp bảng tương quan tiền tệ cập nhật theo nhiều khung thời gian khác nhau như 1 giờ, 4 giờ hoặc khung ngày. Chúng rất trực quan và dễ hiểu. Cách thứ hai là sử dụng Excel hoặc công cụ lập trình tùy chỉnh. Bạn có thể tải dữ liệu giá lịch sử về, rồi áp dụng hàm CORREL() để tính toán hệ số tương quan một cách chính xác. Cách này phù hợp nếu bạn muốn nghiên cứu sâu hoặc phân tích tùy biến cho chiến lược cá nhân.

Ứng dụng thực tế: Vào lệnh thông minh hơn nhờ tương quan

Trong thực tế, nhiều trader mắc sai lầm khi nghĩ rằng giao dịch nhiều cặp tiền sẽ giúp giảm rủi ro. Tuy nhiên, nếu những cặp tiền này có tương quan cao, thì bạn thực chất đang tăng rủi ro. Ví dụ, một người mở đồng thời ba lệnh mua EUR/USD, GBP/USD và AUD/USD tưởng rằng đang phân tán, nhưng nếu đồng USD mạnh lên, cả ba lệnh đều có nguy cơ lỗ nặng. Để tránh điều này, trader nên chọn 1–2 cặp có tín hiệu mạnh và ưu tiên các cặp có tương quan thấp nếu muốn đa dạng hóa. Trong trường hợp cần bảo vệ lệnh chính, có thể chọn một cặp có tương quan âm để vào ngược hướng.

Mối tương quan thay đổi theo thời gian

Tương quan giữa các cặp tiền không phải là cố định. Nó có thể thay đổi theo thời gian do sự tác động của các yếu tố vĩ mô như chính sách tiền tệ, dữ liệu kinh tế, hay các sự kiện địa chính trị. Một cặp có thể tương quan mạnh trong tuần này nhưng lại yếu đi vào tuần sau. Do đó, trader nên kiểm tra lại tương quan định kỳ, đặc biệt là khi giao dịch nhiều cặp tiền cùng lúc hoặc sau các tin tức lớn.

Một số lưu ý quan trọng

Có một vài điều quan trọng mà trader cần ghi nhớ khi sử dụng tương quan trong giao dịch. Thứ nhất, tương quan thường mạnh nhất khi hai cặp có chung một đồng tiền chính như USD, EUR hoặc GBP. Thứ hai, mối tương quan có thể khác nhau giữa các khung thời gian. Nghĩa là hai cặp có thể tương quan dương ở khung H1 nhưng lại không liên quan ở khung D1. Thứ ba, tương quan nên được dùng như một công cụ hỗ trợ, không phải là cơ sở duy nhất để vào lệnh. Và cuối cùng, đừng bao giờ dự đoán tương quan bằng cảm tính – hãy kiểm tra số liệu cụ thể để tránh những sai lầm đáng tiếc.

Kết luận: Hiểu tương quan – Trade thông minh hơn

Tương quan là một yếu tố cực kỳ quan trọng nhưng lại thường bị bỏ qua bởi nhiều trader. Việc hiểu và sử dụng hiệu quả mối tương quan giữa các cặp tiền sẽ giúp bạn kiểm soát rủi ro tốt hơn, cải thiện tỷ lệ thắng và tối ưu hóa chiến lược giao dịch. Đây không phải là một chỉ báo màu mè, mà là một nền tảng tư duy giúp bạn đọc thị trường tốt hơn. Nếu bạn thật sự nghiêm túc với hành trình trading, hãy học cách kiểm soát tương quan trước khi nó kiểm soát bạn.